Zasiedzenie jest formą nabycia nieruchomości w sposób nieodpłatny. Nabycie własności następuje z mocy samego prawa z upływem ostatniego dnia terminu zasiedzenia, a orzeczenie sądu potwierdza jedynie sam fakt nabycia własności nieruchomości.
W postępowaniu o zasiedzenie sąd bada dwie przesłanki – czy osoba, która żąda stwierdzenia zasiedzenia była posiadaczem samoistnym oraz przez jaki okres posiadała nieruchomość. Posiadanie samoistne oznacza, że osoba władała nieruchomością jak właściciel i uważana była przez innych za właściciela nieruchomości. Korzystała z nieruchomości z wyłączeniem innych osób. Posiadacz samoistny nabywa własność nieruchomości, jeżeli posiada ją nieprzerwanie od dwudziestu lat, pod warunkiem uzyskania posiadania w dobrej wierze. W przypadku złej wiary konieczny jest upływ 30 lat. Orzecznictwo sądów wyjaśnia, że w złej wierze jest osoba, która wiedziała lub powinna wiedzieć, że prawo własności przysługuje innej osobie.
Zainicjować postępowanie o stwierdzenie zasiedzenia można składając wniosek do sądu rejonowego właściwego dla położenia danej nieruchomości. Do wniosku należy dołączyć dokumenty określające nieruchomość (wydruk z księgi wieczystej, jeżeli jest założona dla danej nieruchomości, wypis z rejestru gruntów, wyrys z mapy ewidencyjnej). We wniosku należy wskazać jako uczestników osoby będące właścicielami/spadkobiercami właścicieli nieruchomości oraz opisać nieruchomość (jej położenie, numer działki, podać numer księgi wieczystej i sądu, który ją prowadzi) a także opisać jej dotychczasowy stan prawny.
