Rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. W przypadku skierowania przez dziecko (reprezentowane przez przedstawiciela ustawowego – matkę lub ojca, który pełni pieczę nad dzieckiem i przy którym dziecko ma miejsce pobytu) powództwa o świadczenia alimentacyjne, sąd w wyroku orzeka przyznaniu takich świadczeń. Bierze wtedy pod uwagę z jednej strony możliwości zarobkowego zobowiązanego do alimentów oraz usprawiedliwione potrzeby uprawnionego. Jeśli strony postępowania dojdą do porozumienia w zakresie kwoty roszczenia alimentacyjnego, zawierają przed sądem stosowną ugodę. Zarówno wyrok jak i ugoda stanowią później tytuł wykonawczy – innymi słowy podstawę do wszczęcia postępowania egzekucyjnego w przypadku braku płatności.
Zgodnie z art. 138 Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego, w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Taką zmianą stosunków może być: utrata pracy/ zmiana sytuacji majątkowej po stronie zobowiązanego bądź osiągnięcie samodzielności po stronie uprawnionego np. założenie rodziny, uzyskanie zatrudnienia. W tych przypadkach obowiązany do uiszczania alimentów może rozważyć złożenie pozwu o ustalenie wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego.
