W każdej sprawie cywilnej, w jej toku lub przed wszczęciem postępowania, można żądać udzielenia zabezpieczenia roszczenia. Z żądaniem takim może wystąpić każda strona lub uczestnik postępowania, jeżeli uprawdopodobni to roszczenie oraz interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia. Interes prawny istnieje wtedy, gdy brak zabezpieczenia uniemożliwiłby lub poważnie utrudnił wykonanie zapadłego w sprawie orzeczenia.
Jednym ze sposobów zabezpieczenia roszczenia jest ustanowienie zakazu zbywania nieruchomości. Zakaz taki na podstawie postanowienia Sądu wpisuje się do księgi wieczystej nieruchomości. Księgi wieczyste są jawne, a zatem każdy potencjalny nabywca nieruchomości może zapoznać się ze stosownym wpisem.
W razie prawomocnego zakończenia postępowania – np. na skutek zwrotu lub odrzucenia pozwu/wniosku, oddalenia powództwa lub wniosku albo umorzenia postępowania, zabezpieczenie upada.
Jednakże samo postanowienie sądu np. o umorzeniu postępowania nie wystarczy do wykreślenia wpisanego w księdze wieczystej zakazu zbywania nieruchomości. Aby tego dokonać, należy zwrócić się do sądu rozpoznającego sprawę z wnioskiem o wydanie postanowienia stwierdzającego upadek zabezpieczenia. Dopiero takie postanowienie, które ma charakter jedynie deklaratoryjny, jest podstawą do zwrócenia się do sądu – wydziału ksiąg wieczystych o wykreślenie wpisu o zakazie zbywania.